Logopeda radzi

ĆWICZENIA KORYGUJĄCE WYMOWĘ MIĘDZYZĘBOWĄ

1. Wyeliminowanie niewłaściwych nawyków, tj.: picie z kubków niekapków, ssanie kciuka, gryzienie ubrań, obgryzanie paznokci, nawykowo otwarte usta w pozycji spoczynkowej, gryzienie ołówków, słomek:

–        uświadomienie rodzicom i dziecku skutków złych nawyków,
–        rodzice kontrolują, aby dziecko nie utrwalało złych nawyków,
–        używanie błyszczyka lub wazeliny dla świadomości zamykania ust (przy pozycji spoczynkowej z otwartymi ustami),
–        malowanie paznokci lub przyklejanie naklejek na paznokcie,
–        ugniatanie plasteliny lub piłeczki antystresowej,
–        picie przez słomkę zamiast kubków niekapków, butelek z dzióbkiem
–        żucie gumy, ssanie cukierków zamiast gryzienia ołówków, itp.

1. Usprawnienie aparatu artykulacyjnego:

1)      Wyćwiczenie prawidłowego połykania:

–        obserwowanie ruchów narządów artykulacyjnych podczas połknięcia,
–        utrzymywanie niewielkiej ilości wody w ustach z jednoczesnym utrzymaniem języka za górnymi zębami, wyplucie wody,
–        trzymanie niewielkiej ilości wody w ustach z jednoczesnym utrzymaniem języka za górnymi zębami, stopniowe doklejanie języka do podniebienia zakończone połknięciem wody. (Podczas połykania nie powinno się zaobserwować ruchu zaciskania warg, rozchylenia zębów czy wysunięcia języka).

2)      Ćwiczenia policzków i języka:

1. a) masaże wewnątrz i na zewnątrz policzków z wykorzystaniem myjki, lizaków, szczoteczki do zębów,
2. b) nadymanie policzków,
3. c) przesuwanie powietrza z policzka do policzka.

3)      ćwiczenia języka:

1. a) wzmocnienie mięśni języka:

–         zbieranie czubkiem języka posypki lub wiórków kokosowych,
–        pchanie czubka języka szpatułką w kierunku wnętrza ust,

1. b) cofanie języka:

–        powtarzanie: ka, ka, ka, ko, ko, ko itd.
–        dmuchanie w rozwijany gwizdek, bańki mydlane,
–        zasysanie i przenoszenie przy pomocy słomki konfetti lub innych małych przedmiotów,

1. c) Lateralizacja języka:

–        zlizywanie językiem (prawa-lewa) np. kremu , miodu z tylnych trzonowców,
–        przesuwanie Cheeriosa czubkiem języka prawa-lewa,
–        wypychanie językiem policzków,

1. d) pionizacja języka:

–        ,,przyklejanie’’ końcówki języka do wałka dziąsłowego,
–         Odklejanie czubkiem języka andruta przyklejonego do podniebienia,
–        ,,młotek”- stukanie czubkiem języka w wałek dziąsłowy,
–        ,,malowanie sufitu”- oblizywanie podniebienia czubkiem języka
–        Wymawianie, śpiewanie wyrazów, fraz i zdań z głoskami [t], [d], [n], [l] w nagłosie.

1. e) cmokanie, ssanie i kląskanie:

–        ,,konik”- kląskanie,
–        ,,odrywanie” języka od podniebienia (jakby się ssało cukierka),

4)      ćwiczenia warg:

1. a) wzmocnienie siły warg:

–        naprzemienne układanie ust w ,,dzióbek” i rozciąganie do uśmiechu,
–        ,,walka o dzióbek”- rozciąganie palcami wskazującymi warg przy jednoczesnym marszczeniem ust w ,,dzióbek”,
–          dmuchanie w rozwijany gwizdek,
–        ,,siłowanie”- palec wskazujący dociska wewnętrzną stronę warg, wargi naprężone,

1.      b) usprawnianie i domknięcie warg:

–        zaciskanie warg i chowanie ich do wewnątrz,
–        zaciskanie i cmokanie z użyciem różnych kremów tj.: Nutella, miód, itp.,
–        pocieranie posmarowanych wazeliną lub błyszczykiem warg,
–        gra na harmonijce, gwizdanie w gwizdki z płaskim ustnikiem,
–        wymawianie wyrazów, fraz i zdań z głoskami [p], [b], [m] w nagłosie, śródgłosie i wygłosie.

1. c) wzmacnianie mięśnia okrężnego warg:

–        układanie ust w ,,dzióbek” z trzymaniem misia  lub mini pianki między trzonowcami,
–        odciskanie śladu warg ułożonych w ,,dzióbek” i pomalowanych pomadką,
–        zabawy z wykorzystaniem gwizdków z okrągłym ustnikiem,
–        zasysanie i przenoszenie przy pomocy słomki konfetti lub innych małych przedmiotów,
–        picie napoju przez słomki (od prostej do coraz bardziej zakręconej),
–        wymawianie wyrazów, fraz i zdań z głoską [ł] w nagłosie, śródgłosie i wygłosie.

5)      Wypracowanie pozycji spoczynkowej:

1. a) oddychanie przez nos:

–        umieszczenie lusterka pod nosem dziecka. czekamy aż na powierzchni zwierciadła wytworzy się mgiełka,
–        ,,ogrzewanie” paluszka – dziecko trzyma pod nosem palec wskazujący i czuje ciepły strumień powietrza podczas oddychania przez nos,
–        zdmuchiwanie nosem umieszczonego na lusterku wacika,

1. b) domknięcie ust:

–        zaciskanie i chowanie do wewnątrz warg,
–        pocieranie wargi o wargę (z użyciem np. wazeliny),

1. c) ustawienie języka za górnymi zębami:

–        ,,przyklejanie’’ końcówki języka do wałka dziąsłowego, zamknięcie ust i wytrzymanie w tej pozycji (za każdym razem coraz dłużej),
–        nitka dentystyczna z supełkiem umieszczona między górnymi ,,jedynkami”. Czubek języka dotyka supełka, usta zamknięte.

6)      Wzmocnienie i stabilizacja żuchwy;

1. a) powolne otwierania i zamykanie ust,
2. b) zamykanie i otwieranie ust z ułożonym między zębami stabilizatorze wykonanym ze szpatułek,
3. c) zagryzanie trzonowcami szpatułek, delikatnie ciągniętych przez terapeutę.
4. Utrwalenie prawidłowego gryzienia i żucia
5. Redukcja wymowy międzyzębowej:
6. a) ćwiczenia na głoskach dentalizowanych- szumiące, syczące, ciszące (nagłos, śródgłos, wygłos, wyrazy, frazy, zdania, miks wyrazowy z różnymi głoskami),
7. b) ćwiczenia na głoskach dziąsłowych- t, d, n (nagłos, śródgłos, wygłos, wyrazy, frazy, zdania, miks wyrazowy z różnymi głoskami).